ویتامین دی چیست؟
ویتامین دی یک ویتامین محلول در چربی است که به تنظیم و تعادل میزان کلسیم و فسفات در بدن کمک می‌کند. دو ماده معدنی کلسیم و فسفر برای ساخت استخوان بسیار کلیدی هستند. زمانی که بدن به اندازه کافی ویتامین دی داشته باشد استخوان‌ها، ماهیچه‌ها و دندان‌ها در سلامت خواهند بود.
آورددانستنی‌های روز در حوزه فن‌آوری‌های رایانه است که با بهره‌گیری از علم نوین نانو افراد کمک کند.
تاثیر کمبود در زندگی روزمره
به طور کلی، ۲ دلیل اصلی برای کمبوداین ماده وجود دارد:
- دریافت ناکافی ویتامین از رژیم غذایی یا نور خورشید
- ناتوانی بدن در جذب vitamin D
کمبود شدید vitamin D در کودکان باعث راشیتیسم می شود. علائم این بیماری عبارتند از: ضعف عضلانی، درد استخوان و بدشکلی استخوان‌ها و مفاصل. در بزرگسالان، علائم کمبود شامل موارد زیر است:
- خستگی
- درد یا ضعف شدید استخوان‌ها یا عضلات
- پوکی استخوان
- شکننده بودن استخوان‌ها، به ویژه در سالمندان
با توجه به نقش ویتامین دی در بدن، کمبود طولانی‌مدت آن عوارض زیر را ایجاد می‌کند:
- مشکلات قلبی-عروقی
- مشکلات خودایمنی
- بیماری‌های عصبی
- عفونت
- عوارض بارداری
- بعضی از سرطان‌ها، از جمله سرطان سینه، پروستات و روده بزرگ
عوامل خطرناک کمبود
همه افراد از جمله شیرخواران، کودکان و بزرگسالان ممکن است به کمبود vitamin D دچار شوند، اما افراد زیر بیشتر از دیگران در معرض خطر این مشکل هستند:
- شیرخواران: همه کودکان باید از روز سه تا پنج تولد تا پایان ۲ سالگی هر روز ۴۰۰ واحد بین المللی ویتامین D دریافت کنند.
- سالمندان: در سالمندان (به خصوص افراد بالای ۶۵ سال) توانایی پوست برای تولید vitamin D کاهش می‌یابد. از سوی دیگر، این افراد احتمالا زمان بیشتری از روز را در محیط بسته سپری می‌کنند.
- افرادی که کمتر در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند: کسانی که به دلیل معلولیت، شغل یا موارد دیگر به ندرت در فضای باز قرار می‌گیرند، ویتامین دی کافی از طبق نور خورشید دریافت نمی‌کنند.
- کسانی که پوست تیره دارند: هر چقدر رنگدانه پوست بیشتر باشد، توانایی آن برای ساخت آن از طریق نور خورشید کمتر است.
- افراد مبتلا به بیماری‌هایی که باعث سوءجذب می‌شوند: از آنجا که vitamin D محلول در چربی است، به کمک چربی غذا در روده جذب می‌شود. بنابراین، کسانی که توانایی جذب چربی در بدن آنها پایین است، احتمال دارد به کمبود این ماده مبتلا شوند. دلایل پزشکی سوءجذب چربی عبارتند از: بیماری کبدی، فیبروز سیستیک، بیماری کرون و کولیت اولسراتیو.
- افراد چاق یا کسانی که جراحی بای‌پس معده انجام داده‌اند: اگر شاخص توده بدنی (BMI) بیشتر از ۳۰ باشد، احتمال دارد به کمبود ویتامین D مبتلا شوید. چون vitamin D در چربی در بدن به دام می‌افتد و وارد جریان خون نمی‌شود. در جراحی بای‌پس معده هم که بخشی از روده کوچک کنار گذاشته می‌شود، خطر کمبود ویتامین افزایش می‌یابد.