تراشکاری چیست و چه کاربردهایی دارد؟
تراشکاری (turning) یکی از روش های شکل دهی به فلزات با حذف مواد اضافی (براده برداری) برای تولید قطعات صنعتی است.
تولید داخلی محصولات صنعتی با کیفیت و کاربردی ، همواره از دغدغه های افراد فعال در تولید و صنعت ایرانی بوده است.
تراشکاری یک حرفه پرطرفدار و حیاتی در صنعت تولید است که توسط تراشکاران انجام می‌شود. این فرآیند مهم برای شکل دهی به مواد مختلف از جمله فلزات، چوب و پلاستیک استفاده می‌شود. تراشکار با استفاده از ابزارهای خاص و ماشین آلات پیچیده به قطعه مورد نظر شکل می‌دهد.
ابزار تراش در این فرآیند نقش حیاتی دارد؛ زیرا با حذف مواد اضافی و اصلاح ابعاد قطعه، شکل دقیق و مطلوبی به آن می‌بخشد. ماشین تراش با حرکت دو محور، ابزار تراش را به قطعه نزدیک می‌کند و عملیات تراشکاری را انجام می‌دهد.
این فناوری قدیمی تراشکاری با توانایی‌های فراوان، هنوز هم در صنایع مختلف به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین روش‌های تولید به‌کار می‌رود. این شغل درخشان شکل‌دهی به فلزات را با استفاده از ابزارها و دستگاه‌های دستی و کامپیوتری انجام می‌دهد و نتیجه آن تولید قطعات جدید یا تعمیر قطعات قدیمی مرتبط با دستگاه‌ها و ماشین‌آلات صنعتی می‌باشد.
تاریخچه ماشین تراش
تاریخچه ماشین تراش به دوران باستان بازمی‌گردد. ابتدایی‌ترین نوع تراشکاری در قرن ۱۷ و ۱۸ و در حدود سالهای ۱۷۴۰ میلادی در کشور فرانسه شکل گرفت. در آن زمان، انسان‌ها از ابزارهای ساده‌ای برای تراشیدن چوب به وسیله درخت استفاده می‌کردند.
اواسط سال ۱۷۹۶، فری تند ماشینی ساخت که با دوران دنده‌ها روی محور، قادر به تراش انواع پیچ‌ها بود. در همان زمان، ماشین تراش دیگری با استفاده از پدال طراحی شد که حرکت محور این دستگاه از طریق پدال صورت می‌گرفت.
بعدها، ماشین‌های تراش پیشرفت کردند و به شکل‌های مختلفی ساخته شدند. ماشین‌های تراش با قابلیت‌های مدرن‌تری در زمینه تراش انواع قطعات ایجاد شدند و تراشکاری به یکی از پرکاربردترین روش‌های تولید در صنعت تبدیل شد.
اکنون، تراشکاران با استفاده از ماشین‌های تراش پیشرفته و بهره‌گیری از فناوری‌های مدرن، قادر به دستیابی به دقت و کیفیت بالا در تراشکاری انواع مواد هستند. این امکان باعث شده تراشکاری به عنوان جزوی اساسی از صنعت و تولیدات مدرن به حساب آید.
وظایف و مهارت های شغل تراشکار
تراشکاری یک شغل حرفه‌ای و مهم در صنعت ماشینکاری و تولید قطعات متنوع است. تراشکاران با استفاده از ماشین‌های تراش مواد مختلف را به شکل و ابعاد مورد نظر تراش می‌دهند و قطعات مختلفی را تولید یا تعمیر می‌کنند.
وظایف تراشکاران شامل:
- خواندن و تفسیر نقشه‌ها و طرح‌های مهندسی برای تعیین ابعاد و جزئیات قطعات.
- بررسی و تهیه مواد اولیه مورد نیاز برای تراشکاری.
- راه‌اندازی و تنظیم ماشین‌های تراش و ابزارها به‌منظور شروع فرآیند تراشکاری.
- تراش قطعات با دقت و صحت بالا بر اساس نقشه‌ها و دستورالعمل‌های فنی.
- انجام اندازه‌گیری‌های دقیق جهت تأیید کیفیت قطعات تراش‌شده.
- مراقبت و نگهداری مناسب از ماشین‌ها و ابزارهای تراشکاری.
- انجام عملیات تعمیر و تنظیمات مورد نیاز در صورت بروز خرابی یا نیاز به تغییرات.
مهارت‌های موردنیاز تراشکاران شامل:
- تسلط بر خواندن و تفسیر نقشه‌ها و طرح‌های فنی.
- داشتن دقت و دقت بالا در انجام عملیات تراشکاری.
- توانایی استفاده حرفه‌ای از ماشین‌های تراش و ابزارهای مرتبط.
- شناخت عمیق از مواد مختلف و رفتار آنها در فرآیند تراشکاری.
- مهارت در استفاده از ابزارهای اندازه‌گیری و اندازه‌گیری دقیق.
- توانایی حل مسائل و انعطاف‌پذیری در مواجهه با چالش‌های مختلف.
- داشتن مهارت‌های کار گروهی و همکاری با اعضای تیم مهندسی و تولید.
با این مهارت‌ها و وظایف، تراشکاران به کیفیت و دقت بالای قطعات تولیدی و تعمیراتی کمک می‌کنند و نقش حیاتی در صنعت ماشینکاری و تولید ایفا می‌کنند
فرصت های شغلی تراشکاری
فارغ التحصیل رشته تراشکاری، پس از این که دوره اموزشی خود را گذراند؛ مجوز فعالیت در یکی از موارد زیر را دارد:
– تمام کارخانه های خودروسازی
– تولید وسایل خانگی
– کارخانه های ماشین سازی
– تولید ابزار و ماشین آلات کشاورزی
– کارگاه های قالب سازی
– قطعه سازی
– تراشکاری
– فرزکاری
– چرخ دنده تراشی
– سنگ زنی خدماتی
فرایندهای تراشکاری
تراشکاری
این فرایند از ابتدایی‌ترین فرایندهای ماشینکاری می‌باشد که بخش مورد تراشکاری، می‌چرخد درحالی که ابزار برشی تک نقطه موازی با محور چرخش حرکت می‌کند. تراشکاری می‌تواند روی سطح داخلی یا خارجی جسم انجام شود. قطعه مورد تراشکاری عموماً قطعه کاری است که تحت عملیات‌های ریخته‌گری، آهنگری، اکستروژن تولید شده‌است.
تراشکاری مخروطی
بواسطه compound slide و ضمیمه تراشکاری مخروطی با استفاده از یک ضمیمه کپی هیدرولیکی توسط دستگاه CNC با استفاده از ابزار شکل‌دهی برای تراشکارهای اماتور به کار می‌رود.
شیار تراشی
در این فرآیند قلم شیار تراش در راستای شعاع قطعه به آرامی در داخل آن نفوذ می‌کند و شیاری برابر با پهنای قلم بر روی سطح خارجی قطعه استوانه ای ایجاد می‌کند.
پیچ تراشی
برای پیچ تراشی با استفاده از ماشین تراشکاری از رنده‌های پیچ بری استفاده می‌شود. رنده‌های پیچ بری جزئی از رنده‌های فرم بوده و لازم است که فرم لبه برنده آنها با فرم شیار دندانه پیچ مطابقت داشته باشد. حال با استفاده از ابزار مخصوص و استفاده از میلهٔ هادی و استفاده از روش‌های گرداندن قطعه و یا استفاده از ساعت پیچ تراشی؛ پیچ تراشیده می‌شود.
آج زنی
به عمل ایجاد شیارهای منظم و با اشکال مختلف در طول قطعه آج زنی می‌گویند.
علم نوین نانو با استفاده از فن آوری های رایانه به افزایش دانستنیهای روز کمک کرده است.