رم کامپیوتر چیست؟
رم کامپیوتر نوعی سخت افزار است که همانند یک قطعه به کامپیوتر متصل شده و برای ذخیره سازی موقت فایلها مورد استفاده قرار میگیرد.
منظور از حافظه ذخیره سازی موقت این است که اطلاعات پس از پردازش توسط سایر قطعات سخت افزاری کامپیوتر، ابتدا در رم ذخیره میشود. این ذخیره سازی به دستگاه این امکان را میدهد تا با سرعت بیشتری تغییرات را بر روی دیتا انجام داده و پس از اتمام کار دوباره آن را بر روی حافظه ذخیره سازی کند. این قطعه از فن آوری های رایانه در دانستنیهای روز علم کامپیوتر تاثیر بسزایی دارد.
رم کامپیوتر یک برد نازک و کشیده است که بر روی آن تراشههای ذخیره سازی اطلاعات قرار گرفته است. حافظه RAM در کامپیوتر، تعدادی سلول خالی دارد که هر کدام آدرس مخصوص به خودشان را دارند اطلاعات در این سلولها به صورت تصادفی ذخیره میشود تا پس از اعمال تغییرات بر روی آن دوباره به حافظه ذخیره سازی شما HDD یا SSD ذخیره شود.
تاریخچه ی رم کامپیوتر
تاریخچهی حافظه RAM (Random Access Memory) در کامپیوترها به دوران اولین کامپیوترها و ابتدای علم کامپیوتر باز میگردد. از آن زمان تا به امروز، تکنولوژی حافظههای RAM به شکل چشمگیری تکامل یافته است. در اینجا به خلاصه تاریخچهی توسعه حافظههای RAM در کامپیوترها میپردازیم:
-
لامسونسوییت توری:
- سال: 1940
- توضیح: در دوران جنگ جهانی دوم، آلن توری و سر ویلیام شاکلی تلاشهایی برای ایجاد یک حافظه دیجیتال با دستگاههای الکترومکانیکی را آغاز کردند. این پروژه با عنوان “لامسونسوییت” شناخته میشد و توسعهی این پروژه مبنای ساخت حافظههای RAM را فراهم کرد.
-
توسعه
حافظههای توب و ویلیاکز:
- سال: دههی 1950
- توضیح: در این دوره، دستگاههای حافظه که به نامهای توب و ویلیاکز شناخته میشدند، برای استفاده در کامپیوترهای اولیه توسعه یافتند. این حافظهها از ترانزیستورهای الکترونیکی استفاده میکردند و از نظر فناوری بازدهی بالاتری نسبت به حافظههای الکترومکانیکی داشتند.
-
حافظههای مغناطیسی:
- سال: دههی 1950 و 1960
- توضیح: در این دوره، حافظههای مغناطیسی معروف به “CORE” و “Ferrite” برای ذخیره دادههای کامپیوتری توسعه یافتند. این حافظهها از حلقههای مغناطیسی برای ذخیره دادهها استفاده میکردند و برای مدت طولانی به عنوان حافظههای RAM مورد استفاده قرار میگرفتند.
-
حافظههای نیمههادی:
- سال: دههی 1960 و پس از آن
- توضیح: با پیشرفت تکنولوژی نیمههادی، حافظههای نیمههادی شامل حافظههای نیمههادی دینامیکی (DRAM) و حافظههای نیمههادی استاتیک (SRAM) توسعه یافتند. DRAM از ترانزیستورها و کاندنساتورها برای ذخیره دادهها استفاده میکرد و به دلیل حجم کوچک و قابلیت دسترسی سریع، محبوبیت بالایی بین تولیدکنندگان کامپیوتر کسب کرد.
-
تکامل حافظههای RAM:
- سال: دههی 1970 تا به امروز
- توضیح: تا به امروز، توسعه حافظههای RAM ادامه داشته است. حافظههای DRAM با تواناییها و ظرفیتهای بیشتری تولید شدند و نسلهای مختلفی از آنها از DDR1 تا DDR4 و حالا DDR5 به وجود آمده است. SRAM نیز در حوزههای خاصی مانند حافظههای کش (Cache) مورد استفاده قرار میگیرد.
همچنین، تکنولوژیهای جدیدی نظیر حافظههای نانو، نوری، و کوانتومی در حال تحقیق و توسعه هستند که امکانات و کارایی بالاتری را به عنوان حافظههای RAM در آینده ممکن میسازند. تاریخچهی توسعه حافظههای RAM نشان میدهد که این تکنولوژی با گذر زمان بهبود مستمری داشته و نقش بسیار مهمی در افزایش عملکرد کامپیوترها ایفا کرده است.
وظیفه رم کامپیوتر چیست؟
به دلیل حساسیت به نوسانات برق، حافظه رم نمیتواند دادههای دائمی را ذخیره کند. رم را میتوان با حافظه کوتاه مدت یک فرد و یک هارد دیسک را با حافظه بلند مدت او مقایسه کرد.
حافظه کوتاه مدت بر روی اهداف فوری متمرکز است، اما فقط میتواند تعداد محدودی از هدفها را در مدت کوتاه حفظ کند.
کامپیوتر نیز به همین روش کار میکند. اگر رم پر شود، پردازنده کامپیوتر باید بارها به هارد دیسک مراجعه کرده تا دادههای قدیمی موجود در رم را با دادههای جدید پوشش دهد. این فرآیند عملکرد کامپیوتر را کند میکند.
اصطلاح دسترسی تصادفی که برای RAM به کار میرود از این واقعیت ناشی میشود که هر مکان ذخیرهسازی، به عنوان یک آدرس حافظه شناخته شده و مستقیماً قابلدسترسی است. در اصل، عبارت Random Access Memory برای تشخیص حافظه معمولی از حافظه آفلاین استفاده میشود.
حافظه آفلاین معمولاً به نوار مغناطیسی اطلاق میشود که از طریق آن میتوان به یک مسیر خاص از دادهها دسترسی داشت. RAM بهگونهای سازماندهی و کنترل میشود که امکان ذخیره و بازیابی دادهها را به طور مستقیم از هر مسیری فراهم میکند.
انواع رم کامپیوتر چیست؟
به صورت کلی ما دو نوع حافظه رم داریم:
- رم ایستا یا استاتیک (SRAM)
- رم پویا یا داینامیک (DRAM)
چه مقدار رم برای شما مناسب است؟
مقدار رم مورد نیاز بستگی به کاری دارد که کاربر با کامپیوتر انجام میدهد. به عنوان مثال، هنگام ویرایش ویدیو، توصیه میشود که حداقل 16 گیگابایت رم را در نظر بگیرید، هرچند که رم بیشتر مطلوبتر است.
برای ویرایش عکس با استفاده از فتوشاپ، توصیه میشود که سیستمی با حداقل 3 گیگابایت رم داشته باشید. با این حال، اگر کاربر همزمان با سایر برنامهها نیز کار کند، حتی 8 گیگابایت رم هم ممکن است پاسخگو نباشد.
چه میزان رم برای هر کاربردی کافی است؟
به طور خلاصه می توان گفت که بسته به استفاده های متفاوت به میزان زیر رم نیاز دارید:
4 گیگابایت: معمولاً تنها در تبلت های اقتصادی این میزان را می بینید که برای کارکردهای ساده کافی است.
8 گیگابایت: در لپتاپ های اقتصادی برای سیستم عامل های ویندوز و کروم او اس.
16 گیگابایت: برای ویندوز و مک او اس این میزان عالی است، البته به شرطی که قصد اجرای بازی های پیشرفته را نداشته باشید. این میزان برای بیشتر افراد توصیه می شود.
32 گیگابایت: میزانی ایده آل برای استفاده در سرور و بیشتر کارهای حرفه ای و اکثر بازی ها
64 گیگابایت و بیشتر: برای ایستگاه های کاری که به منظور استفاده های خاصی ساخته شده اند و نیز برای افرادی که از کامپیوترشان به منظور کارهای حرفه ای استفاده می کنند.
اگر رم کامپیوتر کافی نباشد چه اتفاقی میافتد؟
هنگامی که دادههای پردازشی و محاسباتی از ظرفیت حافظه سیستم شما بیشتر شود، سیستم عامل باید یک برنامه کاربردی یا اپلیکیشن در حال اجرا را انتخاب کرده و آن را به هارد دیسک منتقل کند.
در همین حین اگر به آن برنامه برگردید، قبل از اینکه بتوانید با آن کار کنید، باید اطلاعات لازم برای اجرای آن بازیابی شود. این عملیات paging نام دارد و یک فرآیند زمانبر است که باعث بروز تأخیر و افت عملکرد سیستم در حین اجرای برنامهها خواهد شد.
البته روشهای پاکسازی رم کامپیوتر نیز وجود دارد که میتوان از آنها برای افزایش سرعت و ظرفیت رم استفاده کرد. معمولاً یک سری برنامههای پسزمینه در هنگام بوت شدن سیستم و یا حین کار با کامپیوتر وجود دارند که فضای رم را اشغال میکنند.
با کمک روشهای پاک کردن حافظه کش رم، میتوان این برنامهها را غیرفعال کرد. علاوه بر این، برنامهها و ابزارهایی برای بهبود عملکرد رم کامپیوتر و حذف خودکار برنامههای پسزمینه غیرضروری وجود دارد، مانند Avast Cleanup، که میتوان از آنها نیز استفاده کرد.
جمع بندی:
رم یک قطعه ضروری برای کامپیوتر ها و هر سیستم هوشمندی است که به پردازنده نیاز دارد. پردازنده ها، به قطعه ای نیاز دارند که اطلاعات را به طور موقت روی آن ذخیره کنند و نام این قطعه RAM است. نقش رم در کامپیوتر به خصوص در اجرای بازیها و برنامههای پردازشی سنگین بسیار مهم است.
به دلیل اهمیت رم در ذخیره موقت دادههای پردازشی CPU، ظرفیتها و سرعتهای مختلفی از آن ارائه شده است و عملکرد رم با توسعه سختافزارهای کامپیوتر، بهبود یافته است.
وظیفه رم کامپیوتر به اندازهای است که طراحان و سازندگان صنعتی همواره به دنبال فناوریهای جایگزین هستند که هم از سرعت بیشتری برخوردار باشد و هم با مصرف توان کمتر، عملکرد کلی سیستم را بهینه کند.